Samenspeeltuin in Bergeijk dankzij Milou Smets

Het idee van Milou was een van de drie voorstellen die de meeste stemmen kreeg op de eerste officiële vergadering van de jeugdraad op 14 november 2018, waar de kinderen per school hun plan moesten pitchen. Vervolgens werden de kinderen in drie werkgroepen verdeeld, met elk een coach vanuit de ‘echte’ raad. De groep ‘Milou’ kreeg als coach raadslid Lindy Wijnen (CDA). Vervolgens ging de groep onderzoek doen. 

Duidelijker beeld 

Milou: “We hebben onder meer informatie ingewonnen, interviews afgenomen en speeltuinen getest op toegankelijkheid.” Wijnen vult aan: “Als groep kwamen we elke maand bij elkaar om de voortgang te bespreken. Je zag ook dat ze onder meer door het testen zich steeds bewuster werden van het probleem en hoe erg het is als je niet mee kunt doen. Bovendien ontstond er een steeds duidelijker beeld over waar de samenspeeltuin aan moest voldoen. Naast toegankelijkheid en inclusiviteit was dat bijvoorbeeld ook een centrale ligging en voldoende parkeerplekken. Uiteindelijk leidde dat tot een uitgewerkt plan dat ze voor de zomer van dit jaar in de jeugdraad hebben gepresenteerd.”

60.000 euro 

Voor de uitvoering van de jeugdraad-plannen was in totaal 5.000 euro beschikbaar, bij lange na niet voldoende voor de samenspeeltuin. Wijnen: “Ze kregen te horen dat er vooralsnog geen geld voor uitvoering was, maar dat het wel zou worden meegenomen in het nieuwe speel- en beweegbeleid waar de gemeente mee bezig was.” Inmiddels was Wijnen echter zo geïnspireerd geraakt door de gedrevenheid van de kinderen en door de concreetheid en compleetheid van het plan, dat ze besloot met haar fractie bij de raad van november 2019 waarin de begroting werd behandeld, een amendement in te dienen waardoor er in 2020 60.000 euro beschikbaar komt voor de samenspeeltuin. Dit amendement werd unaniem aangenomen. 

Onderdeel van beleid 

Daarnaast werd besloten om inclusief spelen een onderdeel te laten worden van het nieuwe speel- en beweegbeleid, waarover de raad in maart 2020 een beslissing gaat nemen.  Milou: “Als dat wordt aangenomen, wordt ‘inclusief spelen’ en toegankelijkheid vanaf nu standaard meegenomen bij de realisatie van nieuwe speelvoorzieningen in Bergeijk.”

Speelnatuur van OERRR 

De samenspeeltuin wordt naar alle waarschijnlijkheid een inclusieve natuurspeeltuin, naar het voorbeeld van het in april 2017 geopende ‘Speelnatuur van OERRR’ in Oisterwijk. Dit speelbos, dat wordt onderhouden en beheerd door Natuurmonumenten, is ook toegankelijk voor kinderen met een beperking. 

Inspiratieboek ‘Aan de slag met samen spelen’ 

Milou zelf is volgens haar moeder “heel blij” dat de samenspeeltuin er gaat komen. “In eerste instantie realiseerde ze zich dat waarschijnlijk nog niet.” Dat besef werd al concreter toen ze werd uitgenodigd om naar het VNG-congres op 5 november in Nieuwegein te komen. Daar overhandigde ze het inspiratieboek ‘Aan de slag met samen spelen’ aan minister van Gehandicaptenzaken Rick Brink. Zelf staat ze in het boek met de oproep ‘Luister naar kinderen!’. Het boek is bedoeld voor gemeenten die met inclusief spelen aan de slag willen. 

Het eerste StuiterGrasveld van Nederland 

Van Esch wijst erop dat kinderen dure toestellen vaak helemaal niet belangrijk vinden: “Begaanbare paadjes, zand, water en dingen die bewegen; meer hebben ze vaak niet nodig.” Een paar dagen na het VNG-congres had Milou nog een bijzondere ontmoeting: minister voor Medische Zorg en Sport Bruno Bruins kwam naar Bergeijk om daar het eerste StuiterGrasveld van Nederland te openen, een verzameling van elf ronde minitrampolines, bedekt met kunstgras. Milou kreeg een uitnodiging en had ook een kort onderhoud met de minister die haar tevens uitnodigde om naar zijn ministerie in Den Haag te komen. Van Esch: “Op dat moment viel het kwartje pas echt bij Milou en realiseerde ze zich: ik heb echt iets neergezet."

Tips 

Milou heeft nog wel een aantal tips voor gemeenten die aan de slag willen met inclusief spelen. “De eerste voorwaarde is dat de politiek maatschappelijk betrokken moet zijn. Dat is in Bergeijk echt gebeurd. Een tweede tip is: luister naar kinderen. Ze kunnen de ogen van volwassenen openen en zijn vaak veel wijzer dan volwassenen denken. Vaak zie je dan dat het bij volwassenen niet zo zeer onwil is, maar dat soms bewustwording ontbreekt. En daardoor wordt het soms vergeten. Eigenlijk moet inclusiviteit en toegankelijkheid net zo vanzelfsprekend worden als bijvoorbeeld duurzaamheid. En moet het hoger op de politieke agenda. Nu is daar nog veel te winnen, want uit VNG-onderzoek blijkt dat maar in 60 van de 400 gemeenten inclusieve speeltuinen zijn.” 

Lange tijd onderbelicht 

Wijnen geeft toe dat toegankelijkheid en inclusiviteit van speelplekken ook in Bergeijk lange tijd onderbelichte zaken waren in de politiek. “Milou heeft het probleem in Bergeijk een gezicht gegeven en dan zie je gelukkig dat het dan een punt op de agenda wordt. De wethouder heeft hier ook op ingespeeld door te zeggen dat in het nieuwe speel- en beweegbeleid in ieder geval de speeltuinen toegankelijk moeten zijn. En dat bij vervanging van toestellen voortaan ook structureel zal worden gekeken naar de toegankelijkheid voor kinderen met een beperking.” 

Hoe nu verder? 

In het amendement is een voorkeurslocatie aangegeven voor de samenspeeltuin. Wijnen: “In Bergeijk is een centraal gelegen evenemententerrein met nu ook al veel beweegelementen. Dat terrein sluit aan op een openbaar bos. Kinderen gaven aan dat fijn te vinden omdat ze graag in de natuur willen spelen om bijvoorbeeld hutten te bouwen. Bovendien is het veld groot genoeg om een samenspeeltuin van zo’n 80 tot 100 vierkante meter te realiseren.”

Blij met het initiatief van Milou  

Wethouder Manon Theuws is blij met het initiatief van Milou en met de unanieme steun van de raad om 60.000 euro voor de samenspeeltuin beschikbaar te stellen. “Ook omdat het door de nadruk op toegankelijkheid en inclusiviteit straks geschikt is voor iedereen. Voor kinderen, maar ook voor bijvoorbeeld ouderen met een rollator.” Dat de schop nog niet op 1 januari 2020 de grond in kan, heeft volgens Theuws te maken met een aantal zaken: “Ten eerste moet de raad in maart 2020 instemmen met het nieuwe speel- en beweegbeleid. En ten tweede is er nog geen definitieve locatie. Die wordt waarschijnlijk in maart 2020 bekend. En mocht dat de locatie uit het amendement worden, dan is er in ieder geval voor het aangrenzend bos en misschien ook voor het evenemententerrein een bestemmingsplanprocedure nodig. En die duren helaas wetttelijk gezien minimaal 1,5 tot 2 jaar. Daar kan ik niets aan veranderen. Om geen tijd te verliezen zijn we daarom wel al voorzichtig met voorbereidingen bezig.” 

Een beperkte focus 

Ook Theuws geeft toe dat het speel- en beweegbeleid tot nu toe een beperkte focus had: “Dat richtte zich op kinderen van 4 tot 16 jaar. Ik wil werken aan een beleid voor 0 tot 100+ met aandacht voor inclusiviteit in brede zin: van kinderen met een beperking tot ouderen met een rollator. Iedereen in beweging. Zelfs de minister sprong onlangs enthousiast mee bij de opening van het StuiterGrasveld!”