Trends in buitenspelen #1

dinsdag 19 januari 2021

timer 5 min

Voor de laatste editie van BuitenSpelen van 2020 deed onze hoofdredacteur Wijnand Beemster een rondgang langs diverse experts. Vandaag uitgelicht: de rondgang langs Minka Haverkorn (Buitenom), Saskia van Hoore (gemeente Leiden) en Anne Koning (oud-voorzitter branchevereniging Spelen en Bewegen).

Minka Haverkorn, ontwerper van speelplekken, BUITENOM | ontwerp openbare ruimte, minka@buitenom.com, www.BUITENOM.com

Buurtbewoners willen af van deze eenheidsworsten

‘De buitenruimte, nabij woningen, zal steeds intensiever gebruikt gaan worden, niet alleen om in te spelen, maar ook om in te recreëren, samen te zijn, te ontmoeten of in te sporten.

Door de toenemende woningbouw verdwijnen dikwijls de gewenste rafelrandjes uit het stedelijk gebied. De schaarse ruimte die er is, wordt vaak ingericht met speeltoestellen en meubilair conform het handboek openbare ruimte, gekoppeld aan raamcontracten met leveranciers. Zo ontstaan er vaak speelplekken met weinig creativiteit en weinig variatie.

We merken dat buurtbewoners af willen van deze eenheidsworsten en op zoek zijn naar maatwerk. Indien de wensen van de buurt vertaald worden in een ontwerp op maat zal de betrokkenheid vergroot worden, de sociale cohesie en dus ook veiligheid toenemen en de wijk winnen aan populariteit. Een win, win situatie dus!

Zo merken we dat er lang niet altijd behoefte is aan speeltoestellen, maar juist ook aan speelaanleidingen, rafelrandjes, open veldjes, plekken met een bijzondere beleving, voor eigen invulling en fantasie. We zien dat in plaats van het spelen op één plek, het spelen door de gehele wijk, vaak in combinatie met een smartphone, populairder wordt. Spelen is overigens telkens minder leeftijdgebonden, evenals sporten.

We zien het animo voor sportaanleidingen verspreid door de wijk groeien, mede omdat er telkens vaker gekozen wordt voor een gezondere levensstijl. En nu ook het thuiswerken in opkomst is, ervaren we nog meer de behoefte aan stoere sfeervolle plekken, 'permanente placemakers', om in te spelen en te sporten!”

- intensiever gebruik buitenruimte
- buurtbewoners willen maatwerk
- spelen en bewegen in de hele wijk
- sporten in de openbare ruimte

Saskia van Hoore, Beleidsmedewerker Buiten spelen, Team Beleid Maatschappelijke Ontwikkeling, Gemeente Leiden, s.van.hoore@leiden.nl

Meer bewegen in de stad

‘Nederland verdicht. Ook Leiden. De komende jaren komen er 8500 woningen bij in de toch al compacte stad. Dit maakt de druk op de buitenruimte nog groter.

Juist nu gaat iedereen meer naar buiten en ervaren we hoe belangrijk het is dat er voldoende openbare en kwalitatief goede openbare ruimte dichtbij huis is. Om buiten te spelen, een rondje te wandelen, te fietsen of te ontspannen. En in onze 1,5 meter samenleving is het dan al snel heel druk! Het gebruik van de buitenruimte verandert ook. Het sportlandschap verschuift. Er wordt steeds meer gesport in de openbare ruimte. Hardlopen en urban sports zijn mateloos populair.

Minder vierkante meters, meer gebruikers en meer inrichtingswensen vragen om een integraal ontwerp. Een beweegvriendelijke omgeving. En dat is een uitdaging. Een mooi voorbeeld in Leiden is het Singelpark langs de Leidse singels dat op een relatief klein oppervlak groen, spelen, bewegen en ontmoeten biedt voor alle Leidenaren.

Meer bewegen in de stad wordt nog gestimuleerd door onderzoek, bijvoorbeeld naar ontwerpprincipes en tools om een beweegvriendelijke omgeving te maken. De gemeente Amsterdam ontwikkelde de Amsterdamse Beweeglogica, voor een beweegvriendelijke stad. Ook in Leiden is een ontwerptool in de maak die kan worden toegepast bij alle ontwikkelingen in de stad.

- druk op de buitenruimte
- sporten in de openbare ruimte
- integraal ontwerp
- ontwerptools beweegvriendelijke omgeving

Anne Koning, gedeputeerde provincie Zuid-Holland en oud-voorzitter Branchevereniging Spelen en Bewegen, www.annekoning.nl

'Om de hoek' sporten en ontspannen

‘Het coronavirus is wel de meest opvallende verandering in 2020. Met impact op buitenspelen. Vanwege coronamaatregelen (thuiswerken, niet of anders vakantievieren, online thuisonderwijs) is er meer waardering en aandacht ontstaan voor kwalitatieve ruimte dichtbij huis, om te kunnen sporten en ontspannen.

Vanuit provincie Zuid-Holland hebben we om die reden projecten van de Vakantiestraat en Sportservice gefinancierd. Ook hebben we partners opgeroepen om sportparken en recreatiegebieden zoveel mogelijk open te houden zodat inwoners daar kunnen sporten, spelen en ontspannen.

Als provincie stimuleren we dat inwoners ‘om de hoek’ kunnen sporten en ontspannen en kinderen veilig kunnen spelen. Er komen middelen vrij om kindvriendelijke & beweegvriendelijke buitenruimte te stimuleren.

Met behulp van de Omgevingswet, klimaatadaptatie en meer biodiversiteit kunnen we spelen en bewegen in de buitenruimte op heel veel plaatsen een nog beter plek geven in de openbare ruimte, op plaatsen nabij woningen en voorzieningen, zoals scholen. Ook in veel recreatiegebieden zijn naast informele speelruimtes ook speelaanleidingen en -toestellen te vinden. Belangrijk om aan bij te dragen, want zo werken we met elkaar aan een gezond Nederland.’

- openhouden sportparken en recreatiegebieden
- sporten en ontspannen dicht bij huis

Minka Haverkorn